Bijdrage Duidings­debat 2023

Voorzitter,

Dit is inderdaad even wennen. Zoveel nieuwe gezichten. Alleen dat al geeft aan dat het bijzondere verkiezingen zijn geweest.

En (ook) ik wil allereerst de grote winnaar van deze verkiezingen – de BBB – feliciteren me dit indrukwekkende resultaat. Proficiat.

En ik wil nog één nieuwe collega speciaal feliciteren: collega Ingeborg Hoogveld van JA21. Ik had het, als Partij voor de Dieren, graag net iets anders gezien, maar 21.046 stemmen is meer dan 21.010. Dus gefeliciteerd met jullie tweede zetel.

Voorzitter, dan enige duiding van mijn kant van deze uitslag. Er natuurlijk al heel veel geduid en geschreven over deze overwinning van BBB. Daarbij gaat het vooral over de kloof. Dat dit het resultaat zou zijn van de kloof tussen randstad en de regio. Of van de kloof tussen de stad en het platteland. Of tussen kiezer en politiek. Maar, voorzitter, ik wil daar iets anders aan toevoegen. Ik meen ook een andere kloof te zien. Ik zie ook een kloof tussen het belang van anderen en het (korte termijn) eigenbelang. Ik zal dit toelichten.

Deze verkiezingen gingen vooral over regelgeving vanuit Brussel of vanuit Den Haag, waarvan de uitvoering ligt bij de provincies. Namelijk, het klimaatbeleid, de natuurbescherming – met voorop het stikstofbeleid, maar ook bijvoorbeeld de kaderrichtlijn water. En al deze beleidsterreinen hebben met elkaar gemeen dat, ENERZIJDS, dingen dringend anders moeten, vooral ook ten behoeve van anderen; namelijk ten behoeve van toekomstige generaties, en ten behoeve van mensen elders op onze planeet, die wonen in gebieden die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering, en zelfs – het moet niet gekker – ten behoeve van andere soorten. Dieren, planten. En dat, ANDERZIJDS, de impact van te nemen maatregelen vooral worden gevoeld door de huidige inwoners.

Met “impact” bedoel ik dan dit:

• Dat je tegen windmolens moet aankijken;
• Of dat je niet meer mag mountainbiken op de Sallandse Heuvelrug;
• Maar ook, en misschien vooral, dat je niet meer vol-gas kunt boeren op de manier zoals je gewend bent.

Meer algemeen: dat niet alles overal meer kan.

En dat roept een tegenreactie op. En dan zien we dat mensen zich afvragen, van wie is Overijssel eigenlijk? Is Overijssel dan van die toekomstige generaties? Is Overijssel soms van die eilandbewoners in de Stille Oceaan? Of is Overijssel dan van zandhagedissen? En dan is Overijssel is van ons (wen er maar aan) een voorstelbare reactie.

Dat bedoel ik met de kloof tussen het belang van anderen en eigenbelang. En Team Eigenbelang heeft de verkiezingen gewonnen.

Maar voorzitter, daarmee zijn de maatschappelijke opgaven op het gebied van klimaat, water en natuur niet verdwenen. Het is nu aan ons, de 47 gekozen Statenleden om een nieuwe balans te vinden tussen die belangen. Dat moeten we. En dat kunnen we. Dat is de grote verantwoordelijkheid die we allemaal hebben gekregen.

Voorzitter, bij ‘grote verantwoordelijkheid’ moest ik denken aan het Peter Parker-principe, uit de stipboeken Spider-Man. Een principe dat ik vandaag graag aan ons allemaal in herinnering breng en in het bijzonder aan de BBB:

Remember, with great power comes great responsibility.

Met grote macht komt grote verantwoordelijkheid.

Dank u wel.