Bijdrage bij programma Over­ijssel circulair in 2050

Voorzitter,

Voor de Partij voor de Dieren staat niet economische groei voorop, maar het leefbaar houden van onze aarde. De economie zal moeten worden afgestemd op de grenzen van de planeet. Daarvoor is circulariteit noodzakelijk: we kunnen nu eenmaal niet oneindig putten uit onze natuurlijke hulpbronnen. Mooi dat het college dan ook spreekt van het “ecologisch draagvermogen van de aarde”. Goed dat het sluiten van de kringloop een gedeelde ambitie is en dat dit niet alleen als keuze is neergezet, maar vooral als noodzaak.

In iedere sector zal moeten worden gewerkt naar een gesloten kringloop. Zeker ook in de landbouw, waar op dit gebied veel winst te behalen valt. Onze fractie is dan ook blij dat de landbouw in dit voorstel is opgenomen als prioritaire sector, zij het onder het kopje “biomassa en voedsel”. Ook in de recent gepresenteerde landbouwvisie van minister Schouten wordt duidelijk een circulaire weg ingeslagen.

Dat de veehouderij in haar huidige omvang onhoudbaar is, wordt steeds breder onderschreven. We lazen het begin deze maand bijvoorbeeld weer in de Balans van de leefomgeving 2018[1] van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL): [quote] “Een ingrijpende verandering in het landbouw- en voedselsysteem is nodig om de langetermijndoelen van het klimaat-, milieu- en natuurbeleid te halen. De Nederlandse landbouw legt een aanzienlijke druk op het milieu. Een druk die samenhangt met de grote oppervlakte die de landbouw bestrijkt, en het grote aantal dieren dat er gehouden wordt.” [unquote] Oftewel: het terugbrengen van de omvang van de landbouw, zowel in oppervlakte als in dieraantallen is noodzakelijk. Dit schreven eerder onder andere ook de Sociaal-Economische Raad en de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur.

Het inzicht dat het streven naar circulariteit in de Overijsselse landbouw gebaat is bij een reductie van deze dieraantallen, ontbreekt nog in het voorgestelde programma. Ik weet, dit is de spreekwoordelijke olifant in de kamer: het probleem is overduidelijk aanwezig, maar we willen het er nog niet over hebben. Dus daarom doen wij het maar, middels een amendement. Dit amendement voegt twee zinnen toe aan de tekst van de bijlage.

Ik lees voor: “Daarbij komt dat deze hele keten ernstige ecologische verstoring veroorzaakt.”

Nee, dat is niet een zin van het amendement, dat is een constatering uit het voorstel van het college.

Het amendement licht dit dan nader toe met de tekst: “Deze ecologische druk hangt samen met de grote oppervlakte die de landbouw bestrijkt, en het grote aantal dieren dat er gehouden wordt. Het streven naar circulariteit in de Overijsselse landbouw is gebaat bij een reductie van deze dieraantallen”.

[1] http://themasites.pbl.nl/balansvandeleefomgeving/jaargang-2018