Bijdrage Statie­geld­re­geling fauna­schade

Voorzitter,

Een statiegeldregeling voor het behandelbedrag faunaschade. Oftewel, het behandelbedrag van €300 voor aanvragen in tegemoetkoming bij faunaschade wordt voortaan terugbetaald als de tegemoetkoming wordt toegekend. Het is duidelijk dat er voor dit voorstel een meerderheid is in dit huis.

Maar dat neemt niet weg dat ik een korte beschouwing wil geven bij dit voorstel en enkele vragen wil stellen aan het college. Ik vind het dan ook jammer dat dit voorstel twee weken geleden niet even is besproken in de commissie Landbouw en Natuur. Ik weet niet waarom die keuze is gemaakt, maar het was in ieder geval niet zo dat de agenda van die commissie geen ruimte meer liet.

Het college heeft de financiële consequenties van de statiegeldregeling in kaart gebracht. De toename van de kosten worden geschat op €160.000. Daarvan gaat circa €136.000 extra naar de grondgebruikers en €24.000 zijn de geschatte extra uitvoeringskosten. Dat zijn jaarlijkse, structurele kosten. En die €136.000 komt bovenop de ongeveer 1,4 miljoen euro die jaarlijks al wordt uitgekeerd aan faunaschade. Dus zomaar even 10% erbij.

Staat daar niets tegenover? Jawel, volgens de regels moet een grondgebruiker – om voor vergoeding in aanmerking te komen – zelf eerst voldoende maatregelen treffen om schade te voorkomen. En daar wringt de schoen. Uit de evaluatie van het Faunabeheer in Overijssel, uitgevoerd door de bureaus Berenschot en BügelHajema, blijkt dat er van die preventieve maatregelen in onze provincie weinig terecht komt. De onderzoekers schrijven in het rapport dat "in de praktijk preventie door grondgebruikers vooral wordt gezien als een noodzakelijke voorwaarde om voor schadetegemoetkoming in aanmerking te komen. Zij hebben weinig vertrouwen in de werking van preventieve maatregelen." En verderop schrijven de onderzoekers dat "de inzet en het effect van preventieve maatregelen of verjaging zonder afschot onbekend zijn".

En ook het college erkent min of meer dat de schadepreventie tekortschiet. In het voorstel staat dat – ik citeer – "om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding moet een grondgebruiker aantonen dat er voldoende maatregelen zijn getroffen om schade te voorkomen. Wij gaan daarom op dit punt strenger controleren bij de afhandeling van aanvragen".

Met andere woorden, we weten uit de evaluatie dat er te weinig wordt gedaan aan preventieve maatregelen. Desondanks wordt de faunaschade tot nu toe gewoon vergoed, blijkbaar zonder veel controle. Vanaf nu gaan we daarom extra controleren. En met die extra controles verwacht het college die extra jaarlijkse kosten van €160.000 van de statiegeldregeling weer te kunnen besparen. Qua metafoor is dit of een sigaar uit eigen doos of de muur van Trump die door Mexico betaald zou worden.

Maar voorzitter, het echt opmerkelijke is dat het college hiermee aangeeft dat tot nu toe jaarlijks dus ten minste anderhalve ton meer is uitgekeerd dan op grond van het wettelijk kader had gehoeven. En wel omdat we onvoldoende controleren of aan de voorwaarden is voldaan. Ik vind dat opmerkelijk.

Mijn vragen aan het college zijn deze. Ten eerste, die strengere controles, wat houden die in? En ten tweede, waarom gaan we die controles nu pas doen?

Dank u wel.