Bijdrage Inves­te­rings­voorstel stikstof + gebieds­ge­richte aanpak

Voorzitter,

Onze natuur gaat gebukt onder een overmaat aan stikstof. En daar moeten we iets aan doen, dat hebben we zo afgesproken en vastgelegd in wetgeving. Maar we doen het niet. We weten best hoe we het zouden kunnen doen, namelijk door onze veestapel verkleinen, maar over die oplossing willen we niet eens praten.

Dus vluchten we in juridische constructies die erop gericht zijn om alle economische activiteiten door te laten gaan, terwijl we pleisters plakken op de natuur. Totdat de Raad van State zegt stop, dit mag niet! Dan zijn we even van ons apropos, maar na een jaartje of zo hebben we ons weer herpakt en beginnen we aan een nieuw bouwwerk. Dit keer heet het niet het Programma Aanpak Stikstof, maar noemen we het de Overijsselse Aanpak Stikstof. De P is een O geworden, maar de vraag blijft of er van daadwerkelijke stikstofreductie iets terecht gaat komen.

Onderdeel van de Overijsselse aanpak is de schakel van de Gebiedsgerichte aanpak. Om dit te beoordelen kijkt onze fractie vooral waar het werkelijk om gaat in dit voorstel. Gaat het, zoals in het PAS, primair om het overeind houden van alle stikstof-uitstotende economische activiteiten, of is het voorstel daadwerkelijk gericht op een daling van de stikstofdepositie in de natuur.

Voorzitter, door de brief van het college van begin september over de GGA hadden we er een hard hoofd in en we hebben dan ook een pittige bespreking gehad in de commissie. Maar in het nu voorliggende voorstel heeft het college toch een balans gevonden tussen de verschillende doelstellingen. Mijn waardering daarvoor voor de gedeputeerde.

Maar voorzitter, het is wat ons betreft met dit voorstel wel met de hakken over de sloot. Het voorstel sluit bijvoorbeeld niet aan bij het advies van Remkes om in 2030 50% emissiereductie te bereiken maar neemt slechts de doelstelling van minister Schouten om in 2030 minimaal 50% van de stikstofgevoelige hectares onder de KDW te brengen. Dankzij de toezegging van de gedeputeerde in de commissie om deze doelstelling aan te scherpen en in beeld te brengen wat nodig is om in elk van de 6 gebieden minimaal 50% van de stikstofgevoelige hectares onder de KDW te brengen, zien wij hierin nog net voldoende perspectief om dit voorstel te steunen.

Voorzitter, de politieke discussie bij dit voorstel draait vooral om de vraag in welke mate de agrarische sector moet inschikken ten behoeve van de natuur. De fractie van de SGP heeft in de commissie volstrekt helder gemaakt hoe zij in die discussie staat. Het hemd is nader dan de rok, zei dhr. van Dijk, met de landbouw als hemd en de natuur als rok. En het ondergeschikte belang van de natuur in de visie van de SGP heeft dhr. van Dijk ook verwoord in een amendement op dit voorstel.

Voorzitter, laat ik helder zijn. Als het amendement van de SGP wordt aangenomen zal mijn fractie alsnog tegen het voorstel stemmen. Maar, voorzitter, toch is het een interessant amendement. Immers, ook de gedeputeerde voor Landbouw en Natuur is van SGP-huize. En in de anderhalf jaar dat ik deze gedeputeerde nu meemaakt ben ik er nog steeds niet helemaal achter. Is dhr. ten Bolscher eerst en vooral gedeputeerde Landbouw, of schuilt er ergens in hem ook nog een gedeputeerde voor de Natuur? Dit amendement is een mooie lakmoesproef. Ik zal aandachtig luisteren naar de reactie van de gedeputeerde op dit amendement.

Voorzitter, tot slot wil ik graag nog onze motie bij dit voorstel indienen en toelichten. Behalve het voorstel GGA ligt vandaag ook het Investeringsvoorstel Stikstof voor. En hoewel “Investeringsvoorstel Stikstof” wellicht anders doet vermoeden worden de 11 miljoen euro voor dit voorstel niet besteed aan de verlaging van de stikstofdepositie. Sterker nog, voor maatregelen die moeten leiden tot stikstofreductie wordt vooralsnog geen enkel voorstel gedaan. Het college gaat ervan uit dat het Rijk de stikstofreductie gaat oplossen.

Maar voorzitter, als we iets hebben kunnen leren van de afgelopen jaren, dan is het wel dat het Rijk haar toezeggingen op het gebied van bronmaatregelen voor stikstofreductie niet nakomt, waardoor de stikstofdepositie als gevolg van de emissie van ammoniak door de agrarische sector juist is toegenomen. De recente beleidsevaluatie van Berenschot en BügelHajema noemt dit opvallend, omdat het PAS zich juist op deze ammoniakemissies richtte.

We zien dan ook dat andere provincies over gaan tot het nemen van provinciale maatregelen om de stikstofdepositie terug te dringen. Wij vinden dat we dit ook in Overijssel moeten gaan doen. En wel nu, zodat die maatregelen kunnen worden meegenomen in de GGA. Daartoe dienen we vandaag een motie in samen met GroenLinks, waarmee we GS oproepen om

• een investeringsvoorstel op te stellen voor aanvullende provinciale maatregelen gericht op verlaging van de stikstofdepositie die kunnen worden toegevoegd aan de instrumentenkoffer voor de GGA;
• deze aanvullende provinciale maatregelen in de eerste plaats te richten op het helpen van bedrijven in de agrarische sector te verduurzamen en te extensiveren en in de tweede plaats op het ruilen van gronden, het verplaatsen van bedrijven of het uitkopen van bedrijven om blijvende agrariërs perspectief te bieden;
• en dit voorstel uiterlijk 1 juni 2021 aan PS voor te leggen, zodat dit kan worden betrokken bij de bespreking van de gebiedsagenda’s

en dan gaan we daarna weer over tot de orde van de dag.

Dank u wel.