Bijdrage Perspec­tiefnota 2021: Algemene beschouwing

Voorzitter,

Als er al iets goeds aan de huidige crisis is, dan is het misschien dat de coronacrisis laat zien dat we best wel in staat zijn tot collectief handelen en daadkrachtig overheidsingrijpen als het echt nodig is. En als het ontstaan en verloop van de coronacrisis iets aantoont, dan is het wel het failliet van het economische model van de afgelopen decennia. Een model dat steeds maar groeiende circulatie van goederen en mensen vereist, ongeacht de grote ecologische problemen en de toenemende ongelijkheid die dit veroorzaakt. Dus nu zien we dat onze regering terugkomt op marktwerking in de zorg en lijkt zelfs onze premier van zijn neoliberale geloof af te vallen. “Dit land heeft een sterke staat nodig” zei Mark Rutte onlangs in een Kamerdebat[1]. Onze fractie schrok er bijna van.

Voorzitter, de manier waarop we met dieren omgaan, maakt ons letterlijk ziek. En door de manier waarop we onze economie hebben ingericht, kon dit virus uitgroeien tot een pandemie. Maar het ontstaan en verloop van covid-19 kan niet los gezien worden van die andere crises waar we mee te maken hebben: de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis. En ik merk bij mezelf, en ik ben daarin niet de enige, dat ik steeds vergelijkingen trek tussen de aanpak van de verschillende crises. Hoe het bijvoorbeeld kan dat we zomaar 90 miljard euro ophoesten voor de coronacrisis, terwijl geld voor het klimaat maar mondjesmaat beschikbaar komt? Hoe het kan dat we een jaar lang moeten soebatten voor 300 miljoen euro per jaar voor de natuur, terwijl 3 miljard euro voor de KLM in een namiddag wordt geregeld?

Marjan Minnesma zei hierover: “Ik snap het wel, corona ligt nu heel zichtbaar voor ons op de intensive care. Tegelijkertijd weten we: tegen de tijd dat de klimaatcrisis eenmaal op de intensive care ligt, als de zeespiegel nog veel verder stijgt, als het koraal dood is – en dat gebeurt al bij 2 graden opwarming – dan zijn we te laat.” En dan te bedenken dat de coronacrisis, hoe erg ook, nauwelijks iets voorstelt vergeleken met de gevolgen van klimaatverandering en verlies van biodiversiteit.

Voorzitter, ook in deze perspectiefnota staat economische groei weer voorop. Maar we kunnen het ons niet veroorloven dit blijvend ten koste te laten gaan van onze leefomgeving. Deze maand bleek nog uit een gezamenlijke publicatie van het Planbureau voor de Leefomgeving en De Nederlandse Bank dat verlies aan biodiversiteit een van de grootste financiële risico’s is[2]. Ook financieel gezien is het onverstandig: niks doen kost uiteindelijk meer geld dan nu werk maken van vergroening van onze provincie.

Voorzitter, wetenschappers hebben ons gewaarschuwd voor het gevaar van een pandemie, maar we waren toch niet voorbereid. Dit geldt nog sterker voor de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis. Die les moeten we leren en daarom zou het een blunder zijn als we niet groener uit de crisis komen.

Dank u wel.

[1] https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2333532-marktdenken-heeft-het-vermogen-om-op-de-crisis-te-reageren-ondermijnd.html

[2] https://www.pbl.nl/publicaties/financiele-sector-en-natuur-een-kruisbestuiving